Piazza del Duomo, Pisa
Uitstekende universele waarde
Korte synthese
Piazza del Duomo herbergt een groep monumenten die over de hele wereld bekend zijn. Staande in een grote groene vlakte, omsloten door de stadsmuren, het voormalige Ospedale della Misericordia en het Palazzo dell’Arcivescovato, de Piazza del Duomo in Pisa bestaat uit een van de meest bekende aangelegde landschappen ter wereld. De vier meesterwerken van middeleeuwse architectuur – de kathedraal, de doopkapel, de klokkentoren (de 'scheve toren') en de begraafplaats - werden gebouwd tussen de 11e en 14e eeuw in de onmiddellijke nabijheid van elkaar, vormen een uniek cluster van monumenten. Een opvallende kwaliteit doordringt de site, voortkomend uit het samenspel van marmer en mozaïeken, de gebruikelijke alliantie van kale muren en gewelfde galerijen, driehoekige frontons en zware koepels waarbij het geheel nog versterkt wordt door de adembenemende helling van de klokkentoren.
Het plein is opmerkelijk omdat het kunstwerken bevat die getuigen van de creatieve geest van de 14e eeuw. De monumenten weerspiegelen zo'n beslissende fase in de geschiedenis van de middeleeuwse architectuur dat ze een referentiepunt zijn geworden voor studies met betrekking tot de romaanse stijl van Pisa. De Camposanto en zijn cyclus van fresco's, met een bijzondere typologie en gebruik, vormen een uitstekend voorbeeld van de geschiedenis van de Italiaanse middeleeuwse schilderkunst van de 14e en 15e eeuw.
Criterium (i):Artistiek uniek door zijn ruimtelijke vormgeving, de Piazza del Duomo bevat vier absolute architectonische meesterwerken:de kathedraal, de doopkapel, de klokkentoren en de Campo Santo. Binnen deze monumenten bevinden zich wereldberoemde kunstschatten als de bronzen deuren en mozaïeken van de kathedraal, de preekstoelen in de doopkapel en de kathedraal, de fresco's van de Campo Santo, en vele anderen.
Criterium (ii):De monumenten van de Piazza del Duomo hebben de ontwikkeling van architectuur en monumentale kunst op twee verschillende momenten in de geschiedenis aanzienlijk beïnvloed. Eerst, van de 11e eeuw tot 1284, tijdens de belichaming van de welvaart van Pisa, er ontstond een nieuw type kerk, gekenmerkt door de verfijning van de polychrome architectuur en het gebruik van loggia's. De Pisaanse stijl die voor het eerst verscheen met de kathedraal is ook elders in Toscane te vinden (met name in Lucca en Pistoia), maar ook binnen het maritieme gebied van Pisa, zoals in meer bescheiden vorm blijkt uit de "pieve" in Sardegna en Corsica. Later, gedurende de 14e eeuw, architectuur in Toscane werd gedomineerd door de monumentale stijl van Giovanni Pisano (die tussen 1302 en 1311 de preekstoel van de kathedraal heeft gebeeldhouwd), een nieuw tijdperk van beeldende kunst - de Trecento - werd ingeluid na de epidemie van de Zwarte Dood (Triumph of Death, een fresco van Bonamico Buffalmacco op de Campo Santo, C. 1350).
Criterium (iv):De groep monumenten van de Piazza del Duomo, samengesteld uit typische religieuze gebouwen gebouwd voor verschillende en specifieke functies, vormt een uitstekend voorbeeld van middeleeuwse christelijke architectuur.
Criterium (vi):Het was in de kathedraal van Pisa dat Galileo Galilei (1564-1642), observeren van de trillingen van de bronzen kroonluchter gemaakt door Battista Lorenzi, ontdekte op 19-jarige leeftijd de theorie van isochronisme van kleine trillingen, een opmaat voor zijn baanbrekende werk op het gebied van dynamiek. Vanaf de top van de campanile, hij deed experimenten, wat hem ertoe bracht de wetten te formuleren die vallende lichamen regelen. Twee van de belangrijkste gebouwen van het Piazza dei Miracoli zijn dus direct en tastbaar verbonden met een beslissende fase in de geschiedenis van de natuurwetenschappen.
Integriteit
De Piazza del Duomo, zoals vandaag gezien, is een monumentaal complex en een openbare ruimte die het resultaat is van een lang proces dat teruggaat tot de middeleeuwen. Het begon in 1064, met de oprichting van de nieuwe kathedraal, en werd in de 14e eeuw afgesloten met de definitie van een echt "vierkant". Het ingeschreven eigendom omvat 8,87 ha met een bufferzone van 254 ha die alle noodzakelijke elementen bevat om de uitzonderlijke universele waarde van het eigendom over te brengen. De ingrepen die door de eeuwen heen zijn gedaan, na de voltooiing van het plein, de integriteit van de structuren en de ruimtelijke relatie tussen de monumenten zelf hebben behouden, en tussen de monumenten en hun historische context, wordt onderhouden en zijn op dit moment zichtbaar en begrijpelijk. De uitbreiding van het pand heeft er ook voor gezorgd dat de drie hoofdgezichtsassen voldoende behouden zijn gebleven. Het creëren van een bufferzone heeft ook gezorgd voor een extra beschermingslaag voor de visuele kwaliteiten en attributen van het pand, hoewel verdere bescherming gerechtvaardigd zou kunnen zijn ten noorden en ten westen van het ingeschreven eigendom.
authenticiteit
Het monumentale complex van de Piazza del Duomo van Pisa heeft in de loop van de tijd de historische en artistieke kwaliteiten en attributen behouden die zijn buitengewone universele waarde overbrengen. Na de bouw van de monumentale panden en van het plein, de talrijke ingrepen hebben de relatie tussen het plein en de stad versterkt, met respect voor de waarden en betekenis van de gebouwen van het monumentale complex. In recentere tijden, alle restauratiewerkzaamheden zijn uitgevoerd door gekwalificeerd personeel en voldoen aan zowel internationale als nationale praktijknormen. De authenticiteit van het pand, vooral qua locatie en setting, en vorm en ontwerp is in de loop van de tijd behouden gebleven.
Beveiligings- en beheervereisten
Er is op nationaal niveau een adequaat wetgevings- en beschermingskader, die wordt weerspiegeld, in de gemeentelijke plannen. Op grond van een dergelijke wetgeving elk werk moet eerst worden goedgekeurd door het Ministerie van Cultureel Erfgoed en Activiteiten en Toerisme via zijn lokale kantoren. Volgens de wet is het gebied ook onderworpen aan archeologische beperkingen.
Er is ook zonering op lokaal niveau voor het gebied van het ingeschreven eigendom en gebruik wordt in het stadsplan erkend als A, B, C, dat wil zeggen:-A:gewoon onderhoud -B:buitengewoon onderhoud -C:restauratie en conservatieve terugwinning. Wat het beoogde gebruik betreft, sites van architectonisch belang zijn gemarkeerd als "stedelijke voorzieningen" en met name de monumentale begraafplaats wordt beschouwd als een museum. De grasvelden zijn in hetzelfde plan gemarkeerd als "tuinen van historische, bouwkundige of natuurwaarde”, en de stedenbouwkundige voorschriften plaatsen ze in klasse A, "Behoudgebied". Volgens deze planningstools het ontwerp en alle historische onderdelen moeten behouden blijven.
Een zeer oude instelling, de Opera Primaziale Pisana, houdt toezicht op het managementsysteem. De Opera werd opgericht in 1063 en wordt geleid door een deputatie (vergelijkbaar met een raad van bestuur) die is samengesteld uit verschillende leden afkomstig van de diocesane ordinaris en het ministerie van Binnenlandse Zaken. De bestuursstructuur is wettelijk samengesteld en streeft uitsluitend sociale solidariteitsdoeleinden na, op de volgende gebieden:
a) Zorg, bescherming, behoud en onderhoud, promotie van het imago en de ontwikkeling van de site, door met name zorg te dragen, van de administratie, onderhoud, het bewaken van de staat van instandhouding van het onroerend goed, evenals conserverings- en restauratieacties voor ingeschreven gebouwen en tijdelijke activa; aankoop en onderhoud van het meubilair, meubels en gereedschap; b) Bevordering van de kennis van de geschiedenis en kunst in al hun vormen en culturele manifestaties, verwijzend naar het monumentale complex en naar de overige activa.
Een onderliggend uitgangspunt van het beheersysteem is dat gebouwen niet individueel kunnen worden geïnterpreteerd en daarom in relatie tot de omgeving als geheel moeten worden beschouwd. Beheersbepalingen houden rekening met dit overkoepelende beleid in de aangenomen wetgeving en in de leidraad voor technische en wetenschappelijke criteria voor interventies.
