Vuurtoren van Cordouan
Uitstekende universele waarde
Korte synthese
Gebouwd in de open zee op een rotsplateau waar de Atlantische Oceaan de monding van de Gironde ontmoet, in een sterk blootgestelde en vijandige omgeving die gevaarlijk is voor de scheepvaart, dat is ook de raison-d'être, De vuurtoren van Cordouan is sinds de 16e eeuw een baken voor schepen die handel drijven tussen Bordeaux en de rest van de wereld.
Zijn monumentale toren in kalksteen geklede blokken, versierd met pilasters, zuilen en sculpturen, heeft 8 niveaus die stijgen tot een hoogte van 67 meter boven zeeniveau. Het is het resultaat van twee complementaire bouwcampagnes in de 16e en vervolgens in de 18e eeuw om de technische capaciteiten van de vuurtoren te verbeteren, die nog steeds in gebruik is. De vuurtoren van Cordouan is van meet af aan opgevat als een monument, zowel in zijn stilistische kenmerken en expressie, en in de toegepaste technische technieken.
De eerste constructie werd in 1584 uitgevoerd door ingenieur Louis de Foix, in opdracht van de koning van Frankrijk, Hendrik III. Hendrik IV, gretig om zijn legitimiteit te benadrukken, gaf opdracht tot originele en onverwachte elementen aan de grens van zijn koninkrijk:appartementen voor de koning en een kapel. Een concrete uitdrukking van politieke wil bedoeld om indruk te maken op alle Europese zeemachten en lokale gemeenschappen, de vuurtoren van Cordouan werd zo een monumentale vuurtoren gewijd aan de bevestiging van de macht van de koning. De hoogte van de vuurtoren werd in 1788-1789 verhoogd door ingenieur Joseph Teulère, die trouw bleef aan het oorspronkelijke concept en de vuurtoren verbouwde in overeenstemming met de architecturale vorm die in de 16e eeuw werd uitgevonden door Louis de Foix.
Niet alleen is de vorm uitzonderlijk, maar ook de kwaliteit van de stijl. De toren van Louis de Foix weerspiegelt duidelijk de invloed van de oudheid en Italië, die in de open zee de vormen van Romeinse mausolea oproept, en de koepels en de meest elegante kenmerken van het Renaissance-maniërisme. Joseph Teulère, Naar zijn krediet, bereikte een meesterwerk van Franse stereotomie in de taal van het neoclassicisme van de late 18e eeuw.
Cordouan-vuurtoren, in zijn opzettelijke monumentaliteit, is een grandioze en unieke creatie, waarin het menselijk genie niet alleen architectonisch is, stilistisch en technisch, maar ook symbolisch en conceptueel.
Criterium (i):De vuurtoren van Cordouan is een meesterwerk van maritieme signalering, die vanaf de 17e eeuw tot vandaag in gebruik is gebleven. Sinds het voor het eerst werd gebouwd, deze vuurtoren vertegenwoordigde een symbolische schenking aan de glorie van de toenmalige koning van Frankrijk. In de 18e eeuw, Joseph Teulère verhoogde en verstevigde de vuurtoren. De meesterlijke toepassing van stereometrie en stereotomie heeft gezorgd voor een uitstekende integratie tussen het bestaande weefsel en de nieuwe toevoeging, die ook zijn symbolische functie bevestigde. De agressieve natuurlijke omgeving waarin het werd gebouwd, bevestigt de status van dit gebouw als een uitstekend voorbeeld van artistieke, technisch en technologisch menselijk vernuft.
Criterium (iv):De vuurtoren van Cordouan belichaamt op een uitstekende manier de grote stadia van de geschiedenis van de vuurtorens. Het werd gebouwd met de ambitie om de traditie van beroemde bakens uit de oudheid voort te zetten en illustreert de kunst van het bouwen van vuurtorens in een periode van hernieuwde navigatie tussen de 16e en de 17e eeuw, toen bakens een belangrijke rol speelden als territoriale markeringen en als instrumenten van veiligheid. Eindelijk, de toename van zijn hoogte, aan het eind van de 18e eeuw, en de veranderingen in de lichtkamer, getuigen van de vooruitgang die de wetenschap en technologie van die periode hebben geboekt. Dankzij zijn bekendheid, de vuurtoren van Cordouan was getuige van verschillende experimenten om het vermogen van vuurtorens om te helpen bij het navigeren te verbeteren.
Integriteit
De integriteitsvoorwaarden van Cordouan Lighthouse zijn zeer goed. Het monumentale karakter van zijn uiterlijk heeft, in lijn met de opvatting van Louis de Foix, begeleidde altijd de architecturale en technische interventies die nodig zijn voor zijn maritieme signaleringsfunctie. Het verhogen van de hoogte van de afgeknot kegelvormige toren in de 18e eeuw door ingenieur Joseph Teulère, hoewel het de oorspronkelijke omtrek veranderde, respecteerde de conceptie van de oorspronkelijke vuurtoren door de symbolische betekenis van zijn leidende principes te behouden, met de kapel en de vertrekken van de koning. De monumentaliteit in isolatie is een belangrijk element van de integriteit van Cordouan Lighthouse.
authenticiteit
Cordouan Lighthouse is structureel authentiek en wordt nog steeds gebruikt voor zijn oorspronkelijke functie. De authenticiteit kan niet worden begrepen zonder rekening te houden met de geografische situatie in een extreme maritieme en meteorologische omgeving, waardoor constante renovaties essentieel zijn. De authenticiteit ervan moet ook worden beoordeeld in het licht van haar rol als actieve maritieme signaleringseenheid, die regelmatige technische aanpassingen vereisen. evenzo, de restauraties in de 19e en 20e eeuw hebben met de toevoeging van de ringvormige gebouwen en de restauratie van de binnenruimten slechts een geringe impact gehad op de authenticiteit van de vuurtoren. Het monument heeft zo zijn sterke visuele en symbolische aanwezigheid behouden, terwijl het een proces van technische modernisering ondergaat om zijn activiteit te behouden.
Beveiligings- en beheervereisten
Geclassificeerd als een historisch monument sinds 1862, Cordouan-vuurtoren, een staatseigendom, wordt ondersteund door instandhoudingsmaatregelen die worden gefinancierd en rechtstreeks worden uitgevoerd door het ministerie van Cultuur. Het pand is dus beschermd onder de Code du Patrimoine, Code de l’Environnement en Code général de la propriété des personnes publiques (milieu- en erfgoedcodes, en algemene code op openbaar eigendom). Het onderhouden en beheren van de functionele elementen van de vuurtoren valt onder de verantwoordelijkheid van de Interregionale Directie van de Mer Sud-Atlantique. Het geheel - met uitzondering van de vuurtoren van Cordouan zelf - bevindt zich in het Parc Naturel Marin de l'Estuaire de la Gironde et de la Mer des Pertuis en valt dus onder het beheersplan van het natuurpark. als laatste, het Domaine public Maritime waarin het onroerend goed zich bevindt (behalve de vuurtoren zelf) wordt beschermd door een principe van niet-bouwbaarheid, en er mogen alleen kleinschalige werken worden uitgevoerd, onderworpen aan vergunningen met betrekking tot het gebruik van openbare eigendommen.
De bufferzone voor onroerend goed op het land wordt gedekt door verschillende conserverings-, bescherming, verbeterings- en planningsmaatregelen (kustlijnwet, Historische monumenten, Geclassificeerd en ingeschreven sites, Uitstekende erfgoedsites, SCoT's en PLU's) die bijdragen, onder de voorwaarden van de Erfgoedcode en Milieucode, aan het behoud van het milieu en het landschap van het pand. De uitwerking van een landschapsplan is vastgelegd in het beheerplan. De delen van de bufferzone in zee vallen onder dezelfde maatregelen als de natuurlijke elementen die zich binnen de grenzen van het perceel bevinden.
De vuurtoren is vandaag de verantwoordelijkheid van het ministerie van Ecologische en Solidariteitsgebonden Transitie, terwijl de natuurlijke elementen van het pand deel uitmaken van het maritieme publieke domein. De SMIDDEST (Syndicat mixte pour le Développement sustainable de l’Estuaire de la Gironde) heeft een project ontwikkeld voor het management, toeristische verbetering en promotie van de Cordouan-site, en organiseert betaalde bezoeken aan de vuurtoren, naar de in het project opgenomen ruimtes, en naar het plateau rondom de site. De SMIDDEST is ook vereist om ervoor te zorgen dat de site wordt bewaakt, om vandalisme of schade aan de gebouwde constructie te voorkomen, en eventuele schade aan de fauna en flora van de natuurlijke elementen.
Het beheerskader draait om een beoogde Lokale Commissie voor Werelderfgoed, die naar verwachting in de plaats zal komen van de lokale proefcommissie die voor de benoeming is ingesteld. De efficiëntie, effectiviteit en goede resultaten van het Managementplan zijn afhankelijk van een constante, sterke en continu afgestemde coördinatie tussen alle betrokken autoriteiten, organisaties en technische instanties. De rol van de "Commission locale du patrimoine mondial", en in het bijzonder van SMIDDEST is dus essentieel. Er is een beheersplan ontwikkeld op basis van doelstellingen en acties die zijn gepland door alle belangrijke actoren:een formele verbintenis van alle relevante partijen om de bepaling ervan uit te voeren, zal het bestaande beheersysteem versterken.
